Afgelopen februari verbleven we een lang weekend in Pouilly-sur-Loire, een dorp in de Loirestreek waar alle deuren op slot zijn terwijl de zon schijnt en de vogeltjes fluiten. Op de pinot noir en chasselas druif na, draait vrijwel alles hier in het oosten van de Loirevallei om de sauvignon blanc uit o.a. Sancerre, Menetou-Salon en Pouilly-Fumé. Naar verluid worden de beste sauvignon blancs ter wereld hier nog altijd gemaakt. Wie met regelmaat een sauvignon blanc drinkt, denkt waarschijnlijk aan toegankelijke droge terraswijn, die lekker fris en stuivend is. Rond deze tijd van het jaar is het in veel Franse wijndorpen uitgestorven en vang je op de bonnefooi bot voor de deur van een wijnboer. Vandaag niet, want wij hebben een afspraak bij Michel Redde & Fils.
**Wijnnerd alert: pas op, dit is een wijn-inhoudelijk artikel.**
Met het ontbijt net achter de kiezen vertrekken we noordwaarts over een provinciale weg richting Sancerre. Enkele minuten later passeren we een voortuin met een kitscherig standbeeld dat omringd is door druivenstokken. Volgens de navigatie is dit onze bestemming. Het beeld werkt op onze lachspieren. Bij nadere inspectie blijkt het om een replica te gaan van het Griekse diskobolos standbeeld, oftewel de discuswerper. Dit icoon behoort tot de rijpe stijl. Zou dat iets te maken hebben met de stijl van dit wijnhuis? We parkeren de auto en gaan op zoek naar de ingang. Een voorbijrazende vrachtwagen op de parallel gelegen snelweg doet onze haren omhoog wapperen. We worden vervolgens begroet door een hyperactieve Jack Russell op leeftijd. Het domein oogt praktisch en gemoderniseerd, maar heeft hier en daar nog wat karakteristieke klassieke elementen zoals een kerktorentje.
De energieke Sébastien Redde begroet ons vriendelijk in zijn casual werkkleding. Hij is een van de twee Redde zonen, die allebei in het familiebedrijf werken. Sébastien: “Weten jullie al iets over ons domein? Kennen jullie de wijnen? Spreken jullie frans?” ‘Un petit fumé’ antwoorden we grappend. Verwijzend naar een van de wijnen die we al kennen van dit huis en eerder kochten in Nederland bij Margaret Wines. Deze sauvignon blanc met opvallende naam en smaak, was in eerste instantie ook de aanleiding om dit domein eens onder de loep te nemen. Sébastien lacht en het ijs lijkt gebroken.
Rebelse sauvignon blanc
Sébastien vertelt dat de Petit Fumé een wijn is met een verhaal. De wijn heeft in de streek tot veel verzet geleid. “Helaas zijn we gedwongen, maar ook al vrijwillig begonnen met het veranderen van de etiketten. De naam schopte menig producent tegen het zere been omdat het leek op Petit Chablis.” Suggestief of een teken van wat Frans conservatisme, vragen wij ons af. Sébastien vervolgt: “Om aan te geven dat het de naam van een wijn is en dus geen officiële appellation of kwaliteitsaanduiding, hebben we drie puntjes achter de naam gezet. Zodoende dus: Petit F… ” De Petit F… is hun instapwijn van de jonge wijnstokken die rond de vijftien tot twintig jaar oud zijn en verspreid staan aangeplant op drie verschillende bodems.
Sébastien verlaat de ruimte om glazen te halen. Zodra hij terug komt begeleidt hij ons naar de persruimte. En nee, dat is geen ruimte voor pers, maar een ruimte waar de druiven worden geperst in speciale machines. In dit geval een pneumatische pers, waarmee men gecontroleerd druk kan uitoefenen op de druiven. Na een lofzang over grootvaders artistieke vaardigheden en klassieke vooroorlogse wijnrelikwieën, kruipen we de kelder in. Sébastien laat weten dat hij stage liep bij wijnproducenten in Zuid Afrika en Australië. Sebastien: “Ook al heb ik wijnkennis opgedaan over de grens, ik ben een liefhebber van Franse wijn, het liefst uit de Loire.” Als we vervolgens vragen of hij ooit een grüner veltliner heeft gedronken uit Oostenrijk kijkt hij ons onwetend aan. We beloven hem een flesje op te sturen.
Baby’s in de kelder
Het huis van de Redde mannen wordt omgeven door veel wijngaarden. De kelder is twee dikke etages diep. Op de laagste verdieping rusten de wijnen op houten vaten onder futuristisch blauw neon-achtig licht. Het lijken haast wel pasgeboren couveusekindjes die in een soort hydro-slaap de aarde verlaten om in een volgend universum te ontwaken. “They are my babies” zegt Sébastien in het engels en hij kijkt zichtbaar trots. Het wordt duidelijk dat ze bij Redde met ontzettend veel aandacht en precisie werken om smaakverschillen te laten spreken in hun wijnen. Elk type bodem zoals vuursteenhoudende grond (flint of sylex), mergel of kalk wordt apart vergist. Het levert loepzuivere ‘terroir-gedreven’ wijnen die zonder toegevoegde gisten worden gemaakt.
Terroirfreaks
We krijgen een proeverij uit bijna alle vaten. Een leuke ervaring die we niet snel zullen vergeten. Wat volgt is een spoedcursus voor terroirfreaks, niet direct voor de beginnende wijnontdekker. Onze oren staan te klapperen bij de moeilijke Franse vaktermen. Sébastien licht toe wélke wijn van wélk perceel in wélke vaten zitten. Sommige zijn afkomstig van een enkele wijngaard, in andere vaten rusten wijnen die afkomstig zijn van meerdere wijngaarden met verschillende bodemtypes. De samenstelling is afhankelijk van het type wijn dat de wijnmaker wil maken. In een later stadium worden sommige wijnen uit de vaten geblend, de andere wijnen worden apart verkocht als zogeheten ‘terroir wijn’. Bodemtypes brengen smaakverschil in de wijn. Bij gebrek aan een Grand Cru systeem zoals in de Alsace of Bourgogne, zijn ze hier erg creatief geworden met het classificeren van hun eigen wijn.
Er is heerst veel trots en het is super interessant om zo te ervaren dat een wijn waarvan de druiven groeiden op een kalkbodem, anders smaakt dan wijn van een perceel met vuursteenhoudende grond.
Dat ze de wijnen behandelen alsof het hun kindjes zijn, proef je terug. Wat een finesse en elegantie. Hun stijl is door het proeven heel herkenbaar geworden: loepzuiver, mineralig en een aromatische rijkdom. Terwijl het stuivende fruit in sauvignon blancs heel bepalend kan zijn, blijven deze wijnen mooi ingetogen en verfijnd. De Redde mannen weten de gevoelige snaar van sauvignon blanc te raken, het is een druif die vrij recht voor zijn raap kan zijn. De ultieme minerale diepte en mooie details vind je in de Redde wijnen afkomstig van de oude druivenstokken.
Sébastien vult de glazen rijkelijk. Overgebleven restjes wijn kiepen we terug in de vaten, uiteraard met goedkeuring van de wijnmaker. “Wat Nederlandse terroir is goed voor de wijn,” zegt Sébastien lachend. Eenmaal de frisse kelder uit belanden we in de kantine waar het personeel arriveert voor de lunch. Na het maken van een Redde familieportret nodigt Sébastien ons uit om aan te schuiven. Sébastien: “Jullie moeten goed eten, want we gaan zo de wijngaard in.”
Lunchtime
Een voor een druppelen de mannen de keuken binnen. Het is opvallend stil aan tafel, zelfs de receptioniste pakt haar momentje van bezinning. We worden gastvrij behandeld en krijgen de eerste keuze uit drie gerechten: een kaas-uientaart, pasteitjes met geitenkaas of lasagne. Het voelt verdomd bourgondisch in de Loire. Bij eten hoort wijn, dus ook bij de lunch. Een van hun eigen wijnen wordt op tafel getoverd; de La Moynerie uit 2002. Deze relatief oude sauvignon blanc staat nog als een huis. Een smaakvol feestje met een stukje saint-nectaire kaas, een lokale must volgens Sébastien.
Er klinkt gekef van buiten. De Jack Russell ‘Teddy’ staat voor het keukenraam te springen en het raam gaat open. Sébastien: “Teddy is een dombo, hij valt soms onwillekeurig mensen aan, je moet voor hem oppassen.” Goed om te weten. Dan volgen de laatste traktaties; tête de veau, een zult gemaakt van koeienhoofd én een gekookte koeientong op de andere schaal. Probeer zo’n streekgerecht in deze setting maar eens subtiel af te slaan. ‘Graag, maar wel maar een klein beetje hoor.’ De specialiteiten zijn met weinig opsmuk klaargemaakt, de oersmaak van een koe in volle glorie.
Met ons steenkolen-Frans proberen we het gesprek op gang te houden. We vragen Romain, de broer van Sébastien, wat zijn favoriete periode in de wijngaard is. De lente antwoordt hij; “Want na de oogst gaan we lekker op vakantie.” Dan is het weer stil. Het is duidelijk dat de drie mannen veel samenwerken, niet lullen maar poetsen. Hoewel Romain zwijgzaam is, komt hij wel nieuwsgierig over. Vader Redde houdt zijn zonnebril op en laat zich niet gek maken. Er hangt hier een wijn-voor-mannen sfeer. Sébastien gniffelt af en toe wanneer we onhandig naar onze woorden zoeken. “De beste combinatie met wijn is humor,” zegt hij. Hij is duidelijk de energiekste en de gangmaker van de drie musketiers. Sébastien: “On y va?”
Meet The Flintstones
Met piepende banden rijdt Sébastien in een fourwheeldrive voor onze neus weg. We volgen hem in formule 1 tempo over de provinciale wegen. Stofwolken rijzen op en even verliezen we hem uit het oog wanneer we een klein bos binnen rijden. Als hier snelheidscontroles werden gehouden stonden we al drie keer op de foto. Alsof we op de set van The Dukes of Redde zijn. Dat de wijngaarden ver van elkaar verspreid liggen wordt duidelijk. Ze zijn in de loop der jaren met veel moeite bij elkaar gesprokkeld door de familie.
Als de handrem weer is aangetrokken staan we voor een wijngaard geparkeerd en wanen we ons in de oertijd. Niet alleen omdat er sanitaire stops in de bosjes moeten worden gepleegd, maar ook vanwege de enorme stapels Silex oftewel Flint gesteente langs de wijngaard. De rotsen doen denken aan het stenen tijdperk van The Flintstones. Fred en Wilma ontbreken nog.
“Zie je de wijnstokken” vraagt Sébastien? Ze zijn net gesnoeid: een lange tak en twee korte takken. Sébastien leert ons een ezelsbruggetje: une baguette et deux croissants. Ze zijn vier maanden bezig om alle wijnstokken handmatig te snoeien. Leuk klusje voor Romain, die zich voornamelijk bezighoudt met het werk buiten. In de wijngaard werken ze biologisch en er wordt ook met de hand geoogst. Vlak voor het afscheid klimt Sébastien voor de foto bovenop het Silex gesteente. De nadruk op terroir wordt nog eens gevisualiseerd door de wijnmaker zelf. En het is allemaal niet voor niks, want wie aandachtig proeft, vindt bij Michel Redde & Fils de ultieme expressie van de sauvignon blanc.
De wijnen van Michel Redde & Fils zijn verkrijgbaar via de (online)verkooppunten van Les Genereux. Zoek hier een winkel bij jou in de buurt.
Lees meer over onze Loire trip.
Smaakt dit naar meer? Volg ons op Instagram, Facebook en schrijf je in voor onze nieuwsbrief.
